تاریخ ثبت: دوشنبه, 08 خرداد,1396
ورود بیش از ۱۲ میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی به کشورمان در سال ۲۰۱۶ باعث شد نام ایران در فهرست برترینهای جذب سرمایه خارجی منطقه خاورمیانه قرار گیرد. در گزارشی که توسط نشریه «فایننشال تایمز» منتشر شده است، ایران به لحاظ ارزش سرمایههای خارجی جذبشده با جذب ۲/ ۱۲ میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی، توانسته است پس از مصر در رتبه دوم جذب سرمایه در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا قرار گیرد و همچنین به لحاظ تعداد پروژههای سرمایهگذاریشده، نام ایران که یکی از تازهواردهای این فهرست است در جایگاه ششم قرار گرفته است. این در حالی است که در کل جهان جریان «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» در سال ۲۰۱۶ روند کاهشی را تجربه کرده است. در این رتبهبندی جهانی که به تفکیک مناطق مختلف جهان ارائه شده است، سرمایهگذاری در حوزههای بکر و دست نخورده که اصطلاحا به آنها «حوزههای گرینفیلد» یا «حوزههای سبز» گفته میشود ملاک رتبهبندی قرار گرفته و روند آن در کل جهان رو به بهبود است. بر این اساس، در سال ۲۰۱۶ هند بالاتر از کشورهایی همچون چین و آمریکا و بدون تغییر نسبت به سال گذشته در رده نخست جذب «سرمایهگذاری مستقیم خارجی حوزههای سبز » ایستاد.
چشمانداز سرمایهگذاری جهان در سال ۲۰۱۶ تغییرات گستردهای را تجربه کرد. دلیل اصلی این تغییر را میتوان سرازیر شدن «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» به مناطقی که رشد اقتصادی چشمگیری داشتهاند و کاهش در کشورهایی که اقتصادشان با رکود و سطح بالای نااطمینانی روبهرو بود دانست. براساس آمارهای «کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد (آنکتاد UNCTAD)»، جریان رسمی «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» در سال ۲۰۱۶ با کاهشی ۱۳ درصدی، به سطح ۱۷۶۰ میلیارد دلار رسید. در این میان اروپا و کشورهای در حال توسعه به ترتیب با کاهشی ۲۶ و ۲۰ درصدی بیشترین کاهش را در جریان FDI تجربه کردند.
برزیل با کاهش ۳۳ درصدی در تعداد پروژه و ۲۸ درصد در ارزش سرمایه ورودی و انگلیس – بهرغم رشد اقتصادی نسبتا بالا – با کاهش ۴۲ درصدی در «سرمایهگذاری حوزه سبز» در کشور، بیشترین ضرر را از تغییرات جریان FDI در سال ۲۰۱۶ کردهاند. از طرف دیگر دو برنده اصلی جریان «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» در سال ۲۰۱۶ را میتوان کشورهای هند و اسپانیا دانست: هندیها توانستند با مدیریت اقتصادی مناسب بدون تغییر نسبت به سال قبل در رده نخست جذب «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» جهان قرار گیرند. اسپانیا نیز از آنجا که اقتصادش شروع قدرتمند و امیدوارکنندهای پس از پشتسر گذاشتن دوران رکود داشت، توانست تعداد پروژههای «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» در کشورش را ۲۸ درصد افزایش دهد.
چشمانداز ۲۰۱۷
به گزارش واحد «اطلاعات سرمایهگذاری مستقیم خارجی»، جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی با سطح تولید ناخالص داخلی و چشمانداز رشد اقتصادی رابطه مستقیم دارد. بنابراین با توجه به اینکه چشمانداز رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۱۶ در سطح ۱/ ۳ درصد قرار داشت و این موضوع که «صندوق بینالمللی پول» چشمانداز رشد اقتصادی جهان را در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به ترتیب در سطوح ۴/ ۳ درصد و ۶/ ۳ درصد پیشبینی کرده است، باید انتظار داشت در سالهای آتی جریان «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» افزایش یابد.
براساس گزارش واحد «اطلاعات سرمایهگذاری مستقیم خارجی»، پیشبینی میشود «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» در سال ۲۰۱۷ رشد ۱۰ درصدی را تجربه کند. این نهاد در گزارش خود ۶ عامل اصلی اثرگذاری بر بازارهای «سرمایهگذاری مستقیم خارجی» در سال ۲۰۱۷ رامعرفی کرده است که بهترتیب عبارتند از: ۱. رشد اقتصاد جهانی: بهدلیل روابطی که در بالا توضیح داده شد؛ ۲.سیاستهای آمریکا: سیاستهایی که دولت جدید آمریکا درخصوص قراردادهای تجاری، نظام مالیاتی و سیاستهای مهاجرتی اتخاذ خواهد کرد؛ ۳. سیاستهای پولی آمریکا: «نرمالسازی» سیاستهای پولی در آمریکا پس از یک دهه نرخ بهره پایین میتواند اثرات منفی بر جریان FDI داشته باشد؛ ۴. برگزیت: خروج انگلیس از اتحادیه اروپا میتواند باعث کاهش سرمایهگذاری کشورهای عضو این اتحادیه در این کشور شود؛ ۵. برگزاری انتخابات: نااطمینانی ناشی از انتخابات کشورهایی همچون آلمان، ایتالیا، هلند و… اثرات منفی بر جریان FDI خواهد گذاشت؛ و ۶. سیاستهای سرمایهگذاری چین: با توجه به اینکه چین سرمایهگذارترین کشور در بخش خارجی است، چگونگی سیاستهایش در این زمینه بسیار حائز اهمیت است.
...